Our daily bread

Ons dagelijks brood staat de laatste tijd behoorlijk ter discussie.

-Levert het een mineralen- of vitaminentekort op ?

-Maakt het uit welke graansoort je gebruikt ?

-Is brood een dikmaker ?

-Is er een relatie tot diabetes ?

Allereerst over een mineralentekort.

Wetenschappers zijn het er over eens dat een dieet op basis van granen en/of soja, dat rijk is aan fytinezuur, bijdraagt aan een mineralentekort. Door de aanwezigheid van veel fytinezuur in sommige broodsoorten wordt de kans ook groter dat er een zinktekort optreedt. Zink is een zogenaamd sporenelement.

Fytinezuur verbindt graag de mineralen calcium, magnesium, ijzer én zink aan elkaar. Dit heeft tot gevolg dat deze gebonden mineralen niet meer door de darmwand kunnen worden opgenomen. Door het kortere broodrijzingsproces dat in de jaren zeventig is ingevoerd wordt het fytinezuur onvoldoende afgebroken. De verhouding tussen zink en fytinezuur in volkorenbrood is volgens steekproeven ernstig scheef. Gemiddeld 28 x zoveel fytinezuur als zink. Gevolg: zinktekort.

Fytinezuur kan dus een tekort aan noodzakelijke mineralen en het sporenelement zink opleveren.  

Zinktekort kan een risico zijn voor zwangere vrouwen, baby's, kleuters en ouderen. Het kan leiden tot groeivertraging, verminderde smaakgevoeligheid en reukzin, huidafwijkingen, nachtblindheid, bloedarmoede, onvruchtbaarheid, ontstekingen, oogziekten en spierklachten.

Levert ons brood een vitaminen-tekort op ?

Vitaminen zijn kwetsbare stoffen die vrij snel worden beschadigd of vernietigd onder invloed van zuurstof of warmte tijdens de bereidingen. Ongeschonden vitaminen die hun funkties optimaal vervullen, vinden we enkel terug in verse voedingsmiddelen zoals fruit, groenten, noten, zaden, pitten, paddestoelen, olie etc. Bij warme bereidingen treedt een vernietigend verlies op. Omdat brood bij een hoge temperatuur (250 %C.) wordt gebakken haalt men zijn noodzakelijke vitaminen niet uit brood. Er bestaat wél kiembrood ("Terrasana") wat op een lage temperatuur (40%C.) wordt gebakken met een lang rijs-proces. Hierin dus behoud van vitaminen en mineralen én vrij van fytine-zuur en gluten (door de ontkiemde korrels).

Maakt het uit welke graansoort je gebruikt ?

Er zijn verschillende mogelijkheden om de inname van fytine-zuur te verlagen. Ten eerste door brood te gebruiken dat een langer rijsproces heeft doorlopen. Dit is bijv. het geval bij zuurdesembrood. Het enzym fytase, dat aanwezig is in tarwe, krijgt daardoor de kans om fytinezuur af te breken. Ook kan men zelf volkoren- of meergranenbrood bakken en een langere rijstijd aanhouden. Het is goed daarbij extra gist aan het deeg toe te voegen, omdat dit ook de afbraak van fytine-zuur bevordert. Afwisselen van volkorenbrood met bruinbrood is ook een mogelijkheid. Bruinbrood bevat aanzienlijk minder fytine-zuur dan volkoren- en meergranenbrood. Daarbij is het 't beste om bruinbrood te eten dat gebakken is van graan dat gemalen is op molenstenen waardoor de graankiem behouden blijft.

Speltbrood is ook een optie, omdat spelt 40% minder fytinezuur bevat dan tarwe. Spelt is een graan dat net als tarwe tot de Triticum-familie behoort. Net als Kamut, Eenkoorn, Emmer en Durum. Je mag in Nederland al reclame maken voor speltbrood als er slechts 5% spelt in het brood verwerkt is, en de rest tarwe. Ook geeft de nederlandse wet de mogelijkheid om meel en bloem als "speltmeel" of "speltbloem" te benoemen als er maar voor de helft (51%) spelt in zit en de andere helft (49%) tarwe. Men doet er dus goed aan om bij de bakker te informeren hoeveel spelt er in zijn "speltbrood" zit !

Ook kan men kiezen voor een beperking van het gebruik van sojaprodukten en losse tarwezemelen, die sommige mensen gebruiken om de stoelgang te verbeteren. Beide voedingsmiddelen zijn rijk aan fytinezuur.

Een andere mogelijkheid is Teff te gebruiken i.p.v. tarwe. Teff is een oergraan dat al meer dan 5000 jaar wordt geteeld in de Hoorn van Afrika. Het is een glutenvrije graansoort met een laag gehalte aan fytinezuur. Teff kan echter niet puur als brood verwerkt worden. Er moet altijd een deel spelt bij. In Maastricht wordt Teff-brood gebakken in de "Bisschopsmolen". Verder te koop in natuurvoedingswinkels.

Is brood een dikmaker ?

De hoge "glycemische index" van brood maakt er inderdaad een dikmaker van. (De glycemische index geeft aan hoe sterk de glucosespiegel in het bloed omhoog gaat na het eten van een voedingsmiddel). Granen bevatten 60 tot 78% zetmeel, en zetmeel behoort tot de complexe suikers. Het moet verteerd en omgezet worden (d.m.v. speeksel en het pancreassap amylase) in dubbele suikers en vervolgens in enkelvoudige suikers om in het bloed en de cellen te kunnen worden opgenomen. De insuline zorgt ervoor dat de suikers in het bloed kunnen worden opgenomen en wat overblijft na spieren en organen voorzien te hebben wordt in vet omgezet. Wie bij iedere maaltijd brood of andere koolhydraten gebruikt en wellicht ook nog zetmeelrijke tussendoortjes neemt; heeft te maken met een blijvend hoog insuline-gehalte, waardoor het onmogelijk is om de reserve-voorraad vet aan te spreken. Het vet en het buikje blijven. Overigens kennen we in Limburg procentueel het hoogste aantal suikerzieken; dus...

Is er een relatie tot diabetes ?

In Limburg kennen we dus procentueel het hoogste aantal suikerzieken. Door de toename van het aantal mensen met overgewicht dreigt het aantal diabetespatienten explosief toe te nemen. Door een combinatie van eetpatroon, beweging en leefstijl tracht men wereldwijd deze ziekte te bestrijden.

De gevolgen van suikerziekte zijn maar al te pijnlijk, soms zelfs levensbedreigend. Het leidt tot schade aan bloedvaten en zenuwweefsel, hart- en vaatziekten, oogaandoeningen, nierziekten en gevoelloosheid en pijn in de ledematen.

A F S L U I T E N D :

Koolhydraat (suiker) is de belangrijkste voedingsstof die absoluut niet gemist kan worden. Koolhydraten zijn opgebouwd uit enkelvoudige (fruit, honing), dubbele (riet- biet- en melksuiker) en complexe suikers (zetmeel). Omdat brood voor het grootste deel uit zetmeel bestaat, geeft de natuurgeneeskunde daar niet de voorkeur aan.

Waarom als ontbijt geen lekkere coupe fruit en als lunch een heerlijke salade van verse ingredienten.

Meer over deze en andere uitgangspunten vanuit de natuurgeneeskundige filosofie kan men te weten komen in de cursus HELP YOURSELF, Gezond, SLANK en Fit die binnenkort weer in Sittard van start gaat. Kijk eens op de website www.helpyourselfgezondslankenfit.nl of bel naar tel.046-45.26.073 of 06-5.100.25.85